təhər

<ər. tövrdən>

1. is. Cür, üsul, qayda, yol. Nə təhər adamdır? Bu təhər hərəkət etmək olmaz. – <At> dilə gəlib dedi: – Padşah bir uzun örkən, bir də poladdan bir bıçaq qayıtdırsın, sonra mən sənə təhərini deyərəm. (Nağıl). Təhərini bilmək – qaydasını, yolunu bilmək, necə hərəkət edəcəyini bilmək. . . Tacirlərə yanaşmağın təhərini bilmək lazımdır. M. S. O.. <Hümmət Qarakişiyə:> <Yusif> elə ki işləmədi, onda təhərini bilirəm. B. Bayramov. Bu təhər – bu qayda ilə, bu yolla, bu cür, beləliklə. Bu təhər Şaqqulu sabahı gün qızı görüb aşıqladı və səbirsiz toyu gözləyirdi. Ç..

2. qoş. Kimi, bənzər, oxşar. Atası təhəri hündürboydur. – Qoca usta yerindəcə doğrulub Paşanı qucaqlayanda Nisa təhəri ağlamadı. M. Hüs..

3. Bax təhər-töhür.

4. is. dan. İmkan, həvəs, arzu. Onlara getməyə təhərim yoxdur. – Varsa qaçaqların əgər təhəri; Kəssinlər hər yandan əyri yolları. H. K. S.. . . . təhər mürəkkəb sifətlərin ikinci tərkib hissəsi olub təxminlik bildirir – . . . kimi, azacıq. . . , bir az. . . Qırmızıtəhər rəng. Acıtəhər dad. – Bu hibridin meyvələri şirin və bir qədər turştəhər olub çox dadlıdır. M. Axundov.

◊ Təhər çəkmək – yoluna qoymaq, həll etmək, tədbir görmək, çarə çəkmək, əncam çəkmək. <Sərvər:> . . Sən atana deyinən ki, özün bilərsən. Sonra sənin işin yoxdur. Mən bu işə təhər çəkmişəm. Ü. H.. <Safo:> Alo əmi, Allah bu işlərə təhər çəkməyəcəkdir. S. R.. Təhərdən çıxarmaq – xarab etmək, korlamaq. <Münəvvər xanım Rzaqulu xana:> Cəmi təqsirlər səndədir ki, ayda yüz tümən pul verib, uşaqları təhərdən çıxarırsan. M. S. O.. Təhərdən çıxmaq – adi, təbii görkəmini itirmək, pis şəklə düşmək, xarab olmaq. Minlərcə biletsiz sərnişinlərin şinellərində gətirdiyi tozdan və çəkmələrindəki palçıqdan pilləkənlər, göyərtələr təhərdən və şəkildən çıxmışdı. Ə. Ə.. Təhərə düşmək – normal şəklə düşmək, adi, təbii halını almaq, qaydaya düşmək. Təhərə salmaq – normal şəklə salmaq, adi, təbii halına salmaq, qaydaya salmaq. Təhərim yoxdur – istəmirəm. Qonaqların yanında qızarmağa təhərim yoxdur. M. C.. Təhərini pozmadan – təbii halını pozmadan, etidalını pozmadan, həmişə olduğu kimi, həmişəki kimi. Ataş təhərini pozmadan cavab verdi. Ə. Vəl.. Aslan təhərini pozmadan gülümsündü. S. Vəliyev. Bir təhər olmaq – bax bir.